La 2ª edición de Pentagrama Fest dará comienzo en Bilborock con un acto de apertura muy especial. Será un espacio para encontrarnos, dar la bienvenida al festival y compartir una actividad sorpresa creada por y para la comunidad pentagramers. Un momento único para celebrar en colectivo el espíritu que nos une: diversidad, inclusión y cultura como motor de transformación.

“Hitzak danbor hotsak bezalakoak dira, ez du axola nola entzuten diren bakarrik, baita non iristen diren ere; batzuei belarrietara, beste batzuei bihotzera”. Musikari zahar batek biloba irakasten du; musikaren bidez, antzinako jakinduriak eta filosofiak transmititzen dizkio. Denbora herrixkan igarotzen da, mutikoa bere tradizioetan murgilduta dagoela. Afrikako esaera zaharra betez, “haurrak hazten dituzten egunak zaharrak zahartzen dituzten berberak dira”, aitona gaixotu egiten da. Zahartzaroaren ondorioz, ikusmena galtzen hasi zen. Aitona sendatzeko grinak herrixka utzi eta hiri handietara joateko erabakia hartzera bultzatzen du mutila, erremedioaren bila. Gaztea Europara abiatzen da, “Sí beyëng”, mundu ezezagun bat berarentzat, bere herriaren jakintza besterik ez daramana antzinako doinu eta erritmoetan sartuta.

Gaua erritmoz eta mestizajez beteko da hiru zuzeneko kateagarrirekin: 44 Svvage, trap-aren eta afro soinuen arteko aldakortasunarekin; AimarZ, euskal eszenan etorkizun oparoa duen ahots gazteetako bat, “Z” albumarekin hyperpop, reggaetoia eta soinu urbanoak nahasten dituena bere belaunaldiari ahotsa emateko; eta Deejay Ziza, dantzaleku dardartsu bihurtuko duena.

Espazio horretan hausnarketa kritikoan jarriko da arreta, eta hitza aldaketaren eragile gisa. Anita Hichaicoto, Jone Hernández, Berta BitterSweet eta Inge Abrisketa bilduko ditu, hainbat esparrutatik gizarte bidezkoago, sortzaileago eta inklusiboago baten eraikuntzan emakumeek duten rolari buruzko esperientziak eta begiradak eskaintzen dituzten ahotsak. Elkarrizketarako gune irekia izango da, ikaskuntzak partekatzeko eta aniztasunak aberastasun kolektibo gisa duen balioa indartzeko.

Jardueraren proposamenak murgiltze esperientzia batean murgiltzera gonbidatzen du, zeinak indarkeria normalizatuak ikusarazten dituen, hala nola kontrol digitala, bazterketa emozionala edo familia isiltasunak. Estimulu sentsorialen, hausnarketa partekatuaren eta laguntzaren bidez, jarduerak emozioa eta ezagutza lotzen ditu, komunikatzeko modua eraldatzeko, komunitate kontzienteagoak, zainduagoak eta inklusiboagoak bultzatuz.

Aniztasuna Hedabideetan mahai-inguruak erreferentziazko ahotsak biltzen dauz komunikazinoan eta kulturan, hedabideek gure gizartean aniztasuna zelan ordezkatzen daben — edo zelan ikusiezin bihurtzen daben — hausnartzeko. Jaione Mariezkurrena Lópezek, telebistan eta euskerazko proiektuetan esperientzia handia dauen komunikatzaile eta aurkezleak, moderatuko dau solasaldia, eta komunikazino inklusiboago baten erronkak eta aukerak jorratuko dauz. Peio Varó, kazetaria eta gizarte informazioan erreferentea; Brayan Altimasberes, belaunaldi migratzaile berrien begirada ematen duen komunikatzaile gaztea; Ainhoa Artetxe, arte eszenikoetako berdintasunarekin eta aniztasunarekin konprometitutako aktore eta sortzailea; eta Nekane Salcines, generoan eta komunikazioan aditua, ikuspegi kritiko eta eraldatzailea ematen duena. Hedabideek aldaketarako eragile gisa daben zereginari buruzko eztabaida plurala eta beharrezkoa zabaltzeko aukera, Pentagrama Festen ikuspegiagaz bat etorriz: kultura gizartea eraldatzeko tresna gisa. Euskarazko jarduera.

Hitza zubi, ispilu eta erresistentzia gune. Jarduera honetan, ahots ezberdinak elkartzen dira esperientzia, identitate eta begiraden aniztasuna ospatzen duten poema eta kontakizunei bizitza emateko. Euren sormena eta konpromisoa partekatuko dute, poesia inklusiorako, memoriarako eta eraldaketa sozialerako tresna bihurtzen den errezitaldi batean. Komunitate gisa aberasten gaituen aniztasunean entzun, sentitu eta aitortzeko gonbita.

Bilbao Arenako kanpoko eraztunaren Market & Foodtrucks gune bizia izango da, non tokiko sormenak eta gastronomiak publikoarekin topo egingo duten. Marketak berezko nortasuna duten artisauak, diseinatzaileak eta proiektuak bilduko ditu, gure inguruko kultura-aniztasuna eta talentua islatzen duten produktu paregabeak eskainiz. Horrekin batera, foodtrucken eskaintza anitzak munduko zaporeak eta proposamen gastronomiko berritzaileak ekarriko ditu, espazio hau topagune bihurtuz, non jaialdiaren aniztasuna zentzumenen bidez ere ospatzen den.

African Vibes Dance-k bidaia zirraragarria eskainiko du kontinenteko hainbat herrialdetako Afrikako dantza urbanoetan zehar, publikoa gonbidatuz dantza ospakizun partekatu, indartsu, erritmo eta komunitatez betea izan dadin.

Wabi-sabi Natura. Haurtzaroarekiko errespetua eta zuzendu bako jolasa sustetan dauzan alkartea. Familian olgateko une magikoak sortzen doguz. Haurrek esperimentetako, sentiduteko, sinisteko, behatzeko eta, azken batean, jolasaren bidez adierazoteko giroak eta proposamenak eskaintzen doguz.

AmiArte Arte- eta gizarte-proiektu bat da, bazterketa-egoeran dauden pertsonen integrazioa bultzatzen duena, artearen bidez. Bere proposamenak tailerrak, sormen prozesuak eta parte hartzea, autoestimua eta gizarteratzea sustatzen duten erakusketak konbinatzen ditu. Lan bakoitzak sormenak eraldatzeko tresna gisa duen indarra islatzen du, artea oztopoak eraisteko eta komunitatea sortzeko gai den hizkuntza unibertsala dela erakutsiz.

Didi Models modeloen agentzia inklusiboa da, Bilbon du egoitza, eta aniztasuna bere forma guztietan ospatzen du: gorputzekoa, etnikoa eta identitatekoa. “Be DIDI | be YOU” lelopean, jatorri, neurri eta adierazpen desberdinetako pertsonei ikusgarritasuna eskaintzen dieten desfileak eta ekitaldiak sustatzen dituzte, moda justuagoa eta errealagoa bultzatuz.

GAZTE OHOLTZA etxeko txikienentzat pentsatutako gunea da, haien talentua proiektatzeko eta agertoki propioa emateko. Edizio honetan, Uxue Noguera 12 urteko aktorea izango da, zineman eta antzerkian aritua, eta tronpeta ikaslea Bilboko Kontserbatorioan. Musikaz Blai taldeko kideekin batera, errepertorio fresko eta zirraragarria eskainiko du, hiru pieza ezagunekin: Pompa y circunstancia, Piratas del Caribe eta Bella Ciao. Aukera paregabea belaunaldi berrien indarra eta sormena ezagutzeko Pentagrama Fest-en esparruan.

Pedagogian, inklusioan eta gizarte-eskubideetan adituak diren ahotsak bilduko dira, hezkuntza-ingurune berdinzaleagoak, irekiagoak eta pluraltasuna errespetatzen dutenak nola eraiki hausnartzeko. Nélida Zaitegi, Fernanda Cándida, Antonio Liu Yang eta Adrián García Muroren parte-hartzearekin, eskolaren erronka eta aukerei buruzko elkarrizketarako gune bat irekiko da, gizartea eraldatzeko eta bizikidetza demokratikorako motor gisa.

Mrs. Klams agertokian freskotasuna eta energia gainditzen dituen banda bat da, ska jai-erritmoekin eta lehen akordetik dantzatzera gonbidatzen duen haize-sail indartsu batekin uztartuz. Bere zuzenekoa bizitasun eta hurbiltasun deskarga bat da, non instrumentu bakoitzak bat egiten duen soinu dardarkari eta kutsakor bat sortzeko. Espiritu kolektibo eta alaiarekin, bere kontzertuak benetako ospakizun konpartitu bihurtzen dira, non musikak publikoa eta banda festa berean konektatzen dituen.

Fekoor Abesbatza, Gutxitasun Fisikoa edota Organikoa duten Pertsonen Bizkaiko Federazio Koordinatzailearen barruan dago, eta emozioa, bizikidetza eta aldarrikapen soziala kantuaren bidez uztartzen dituen musika-proiektu inklusiboa da. Fekoor-eko kide diren pertsonez osatua, abesbatzak irisgarritasun kulturala eta garapen pertsonala sustatzen ditu talde musikaren bidez. Bere emanaldiak —horien artean, Bilboko udako eta Gabonetako kontzertuak— ezagunak dira sentiberatasuna, aniztasuna eta komunitate-espiritua transmititzeagatik. Pentagrama Fest 2025 jaialdian, abesbatzen errepertorioa eskainiko dute, inklusioa ospatzeko eta musika gizartea eraldatzeko hizkuntza unibertsal gisa sentitzeko gonbitea egiten duena.

Afromayores Lucía-Asué Mbomíoren eta Laurent Leger-Adameren proiektu bat da, Espainiako afroondorengo nagusien memoriak jasotzen dituena. Elkarrizketen eta erretratuen bidez, duela hamarkada batzuk hainbat herrialdetatik iritsi eta gaur egun beren lurretik urrun zahartzen direnak ikusarazten ditu, pertsona beltzak “iritsi berriak” direlako ideia hautsiz. Memorien artxibo bat baino gehiago, genealogiaren aldarrikapen bat da: “izan zirela eta garela” aitortzea. Istorio horiek erakusten dute sustraiak identitate partekatu bihurtzen direla eta memoria kolektiboa aberasten dutela, aniztasuna duintasunetik eta justizia sozialetik birpentsatzera gonbidatuz.

Kombak txikienentzat pentsatutako bi tailer proposatzen ditu: graffiti tailer bat, non koloretako sprayekin esperimentatu ahal izango duten, oinarrizko teknikak ikasi eta beren mural propioa sortu ingurune sortzaile eta seguru batean, eta batukada tailer bat material birziklatuekin, non erritmoaren, mugimenduaren eta talde lanaren magia deskubrituko duten planeta zaintzen ikasten duten bitartean. Musika, artea eta jasangarritasuna batzen dituen esperientzia bikoitza, Pentagrama Festen espiritu parte-hartzaile eta inklusiboa islatuz.

Raul Perez Uruburuk (Alive) zuzendutako Still Alive dokumentalak grafitigile bizkaitar honen gainditze eta berrasmatze artistikoaren istorioa kontatzen du, 2006an izandako garuneko istripu larri baten ondoren. Obrak erakusten du nola graffitia funtsezko tresna bihurtu zen bere onera etortzeko, bost urteko ospitaleko errehabilitazioaren ondoren bere identitatea berreraikitzen lagunduz. Erronka fisiko eta emozionaletatik haratago, arteak zoritxarra gotorleku bihurtzeko eta inklusiorako bideak irekitzeko duen gaitasuna islatzen du Still Alivek. Alive, 90eko hamarkadatik graffitiaren erreferente dena, antzeko egoerak bizi dituztenentzako eredu eta aholkulari ere bada gaur egun. Proiekzio honek erresilientziaren, sormenaren eta arteak biziaren eta komunitatearen eragile gisa duen boterearen inguruan hausnartzera gonbidatzen gaitu.

Bere saioak soinu dantzagarriek markatzen dituzte eta ikuslearengana iristen den energia oso positiboa askatzen dute. Bitxien aukeraketa oso zaindua, Manchester, Londres, disko-azoka eta askotariko kubetetan erreskatatutako biniloen bilduman duena. Bere vinyl sessionez gain, digitalean ere egiten ditu saioak.

Umorea gizartearen ispilu eta aniztasunaren bozgorailu. Asaari Bibang, Espainian afrikar jatorriko komedian erreferente den aktore eta komikoa; Archie Bezos, LGTBIQ+ kolektiboaren esperientzia freskotasunez eta ausardiaz eszenatokietara eramaten aitzindaria; eta Telmo Irureta, aniztasun funtzionalaren gaineko begirada umorez aldarrikatzen duen Goya saria jaso duen aktore eta bakarrizketagilea, saio bakarrean izango dira agertokian. Barrearen, ironien eta kritika sozialaren bidez, hiru artista hauek inklusioaz, berdintasunaz eta duintasunaz hausnartzera gonbidatzen gaituzte, umorea ere kultura eraldatzeko tresna boteretsua dela erakutsiz.

Pentagrama Fest 2025eko gau handiak ospakizun kolektiboko gune bihurtuko du Bilbao Arena. Estilo desberdineko baina pultsu bereko hiru proposamenek batzen dute jaialdia agurtzeko indarra: Follow The Partyren jai-energia kutsakorrak, hip hop, cumbia eta La Dame Blancheren erritmo afrolatinoen fusio indartsuak, eta Malandrasen elektronika dardaratsuak. Jaialdiaren espiritua laburbiltzen duen gaua: soinu-aniztasuna, topaketa kulturala eta dantza partekatua, gizartea eraldatzeko hizkuntza unibertsal gisa.